Tổng cộng:
[tintuc]
1. Chikungunya là bệnh gì?
Bệnh Chikungunya là một bệnh truyền nhiễm do virus Chikungunya gây ra, lây truyền qua muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus – cũng là hai loại muỗi gây bệnh sốt xuất huyết và Zika. Bệnh được ghi nhận lần đầu vào năm 1952 tại châu Phi, nhưng hiện nay đã xuất hiện ở nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam.
 |
| Muỗi vằn Aedes aegypti với sọc trắng trên thân và chân, tác nhân truyền bệnh Chikungunya |
Điểm đáng chú ý là bệnh không lây từ người sang người, mà chỉ truyền qua vết đốt của muỗi mang virus. Vì vậy, hiểu rõ nguyên nhân và cách phòng tránh là điều cực kỳ quan trọng, đặc biệt với dân văn phòng – những người thường làm việc nhiều giờ trong môi trường kín.
2. Triệu chứng bệnh Chikungunya
Triệu chứng của bệnh Chikungunya thường xuất hiện sau 4–8 ngày kể từ khi bị muỗi đốt (có thể dao động từ 2–12 ngày). Dấu hiệu phổ biến gồm:
-
Sốt cao đột ngột (39–40°C)
-
Đau khớp dữ dội, đặc biệt ở bàn tay, cổ tay, đầu gối, mắt cá
-
Đau cơ, nhức đầu
-
Phát ban da (ban đỏ)
-
Mệt mỏi, mất ngủ
-
Một số trường hợp có sưng khớp
 |
| Hình minh họa người bị đau khớp, sốt cao và phát ban do Chikungunya |
💡 Điểm khác biệt so với sốt xuất huyết:
-
Chikungunya thường gây đau khớp nghiêm trọng và kéo dài, trong khi sốt xuất huyết chủ yếu gây xuất huyết, giảm tiểu cầu.
-
Tỷ lệ tử vong do Chikungunya rất thấp, nhưng ảnh hưởng đến chất lượng sống lại khá lớn.
3. Bệnh có nguy hiểm không?
Đối với người khỏe mạnh, Chikungunya thường tự khỏi sau 1–2 tuần. Tuy nhiên, một số trường hợp đau khớp có thể kéo dài nhiều tháng, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc.
Bệnh có thể trở nên nguy hiểm với:
-
Người cao tuổi
-
Người có bệnh nền (tiểu đường, tim mạch)
-
Phụ nữ mang thai
Mặc dù hiếm khi gây tử vong, nhưng virus Chikungunya có thể gây biến chứng viêm khớp mạn tính hoặc viêm cơ tim, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.
4. Nguyên nhân và con đường lây truyền
Bệnh Chikungunya lây truyền qua vết đốt của muỗi Aedes đã nhiễm virus. Các loại muỗi này thường sinh sản ở những nơi có nước đọng như chậu cây, lọ hoa, xô chậu, cống thoát nước.
Đặc điểm của muỗi Aedes:
-
Hoạt động mạnh vào ban ngày, đặc biệt vào sáng sớm và chiều tối
-
Có sọc trắng trên thân và chân, nên còn gọi là muỗi vằn
-
Đốt nhanh và có thể bay xa trong khu vực sinh sống
💼 Lý do dân văn phòng vẫn có nguy cơ mắc bệnh:
-
Môi trường văn phòng có thể gần khu vực muỗi sinh sản (bãi đỗ xe, cây cảnh, khu vệ sinh)
-
Thường mở cửa sổ hoặc không có cửa lưới chống muỗi
-
Ít chú ý đến việc phòng chống muỗi vì nghĩ rằng "làm việc trong nhà là an toàn"
5. Cách chẩn đoán bệnh Chikungunya
Bác sĩ thường dựa vào triệu chứng lâm sàng và yếu tố dịch tễ (đi du lịch hoặc sống trong vùng có dịch).
Xét nghiệm máu có thể được chỉ định để:
-
Phát hiện kháng thể IgM/IgG chống lại virus Chikungunya
-
Loại trừ các bệnh có triệu chứng tương tự như sốt xuất huyết, Zika, cúm
6. Điều trị bệnh Chikungunya
Hiện chưa có thuốc đặc trị và chưa có vắc-xin phòng bệnh Chikungunya. Điều trị chủ yếu là giảm triệu chứng:
-
Nghỉ ngơi nhiều
-
Uống nhiều nước để tránh mất nước
-
Dùng thuốc hạ sốt, giảm đau (paracetamol, ibuprofen) theo chỉ định của bác sĩ
-
Chườm ấm vùng khớp bị đau
-
Tránh vận động mạnh trong giai đoạn đau khớp
⛔ Lưu ý: Không tự ý dùng aspirin nếu chưa có chỉ định, để tránh nguy cơ biến chứng chảy máu (đặc biệt nếu nhầm với sốt xuất huyết).
7. Biện pháp phòng bệnh Chikungunya cho dân văn phòng
Vì chưa có thuốc đặc trị, phòng bệnh là ưu tiên hàng đầu. Đối với dân văn phòng, nên áp dụng:
 |
| Nhân viên văn phòng thoa kem chống muỗi để phòng Chikungunya |
7.1. Ngăn muỗi vào văn phòng
-
Lắp cửa lưới chống muỗi
-
Đóng cửa sổ vào sáng sớm và chiều tối
-
Sử dụng máy xua muỗi hoặc tinh dầu đuổi muỗi (sả, bạc hà, oải hương)
7.2. Loại bỏ nơi muỗi sinh sản
-
Thay nước lọ hoa hàng ngày
-
Dọn sạch chậu cây cảnh có nước đọng
-
Vệ sinh khu vực nhà vệ sinh, bãi đỗ xe, kho chứa đồ
7.3. Bảo vệ bản thân
-
Mặc quần áo dài tay khi cần
-
Thoa kem chống muỗi, đặc biệt vào thời gian muỗi hoạt động mạnh
-
Mang theo bình xịt muỗi mini khi đi công tác
7.4. Dùng thuốc diệt muỗi y tế
Sử dụng thuốc diệt muỗi của y tế để phun trong và ngoài nhà để diệt muỗi truyền bệnh, các loại thuốc phổ biến như map permethrin 50ec, bioper 55ec, persuper 50ec... Liên hệ 0916.063.032
8. Tại sao dân văn phòng cần quan tâm đến Chikungunya?
Nhiều người nghĩ Chikungunya chỉ xảy ra ở vùng nông thôn hay nơi ẩm thấp, nhưng thực tế các tòa nhà văn phòng ở thành phố vẫn có muỗi. Một ca mắc bệnh trong văn phòng có thể cảnh báo nguy cơ cho cả tập thể.
Ngoài ra, đau khớp kéo dài có thể khiến bạn:
-
Giảm hiệu suất công việc
-
Mất tập trung
-
Cần nghỉ phép dài ngày để hồi phục
9. Kết luận
Bệnh Chikungunya tuy không quá nguy hiểm về tính mạng, nhưng lại gây mệt mỏi, đau khớp kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống và hiệu suất làm việc, đặc biệt với dân văn phòng.
👉 Hãy chủ động phòng chống muỗi và nâng cao nhận thức để bảo vệ bản thân và đồng nghiệp. Sức khỏe tốt là nền tảng cho một ngày làm việc hiệu quả.[/tintuc]
